هماتوم تجمع خون در خارج از رگ خونی هست. انواع مختلفی از هماتوم‌ها وجود دارند که اغلب بر اساس ناحیه‌ای که قرار توصیف شوند. نمونه‌هایی از هماتوم شامل هماتوم زیر سخت ‌شامه‌ای، هماتوم نخاعی، هماتوم زیر انگشت یا ناخن پا (زیر جلدی)، هماتوم گوش و کبد میشود. برخی از علل ایجاد هماتوم عبارت‌اند از: شکستگی هستخوان لگن، صدمات ناخن در انگشتان (زیر جلدی)، برآمدگی‌ها، ایجاد لخته‌های خون، لخته شده هستن خون در پا (DVT) ، انواع سرطان خون و هستفاده بیش ‌از حد از الکل.

هماتوم چیست؟

هماتوم به جمع شده هستن غیرطبیعی خون در خارج از رگ خونی گفته میشود. این اتفاق زمانی روی دهد که دیواره رگ‌های خونی، سرخرگ، سیاهرگ یا مویرگ آسیب‌دیده باشده هست و خون در بافتی که به آن تعلق ن نفوذ کند. هماتوم ممکن هست در مقیاس کوچکی باشده هست یعنی تنها به‌اندازه یک نقطه باشده هست، یا ممکن هست وسیع باشده هست و باعث تورم قابل‌توجهی میشود.

رگ‌های خونی بدن به‌طور مداوم در حال ترمیم خود . صدمات جزئی به‌طور روزمره اتفاق افتند و بدن معمولاً با فعال کردن عامل ضد لخته شده هستن خون و تشکیل بافت‌های فیبری قادر به ترمیم دیواره رگ آسیب‌دیده هست. گاهی اوقات به دلیل آنکه آسیب‌دیدگی شده هستید هست، ترمیم انجام نمیشود و این آسیب‌دیدگی باعث ادامه پیدا کردن خونریزی میشود. اگر فشار زیادی بر روی رگ خونی، به‌عنوان‌مثال بر روی شریان اصلی وجود ه باشده هست، خون به داخل دیواره آسیب‌دیده نشت کند و هماتوم گسترش یابد. خونی که از درون رگ خونی خارج میشود برای بافت اطراف خود بسیار تحریک‌ه هست و ممکن هست باعث ایجاد علائم التهاب از جمله درد، تورم و قرمزی میشود. علائم هماتوم به محل ایجاد آن، اندازه آن و اینکه آیا باعث التهاب یا ورم میشود یا خیر، بستگی .

هماتوم ممکن هست در هر نقطه از بدن ایجاد میشود. صرف‌نظر از نحوه توصیف هماتوم یا جایی که ایجاد میشود، هماتوم در واقع باقیمانده خون لخته شده هسته در خارج از رگ خونی هست.

جهت مشاهده مقاله اتوکلاو: کاربردها و انواع آن کلیک کنید

علائم و نشانه‌های هماتوم چیست؟

هماتوم باعث تحریک و التهاب میشود. علائم هماتوم به محل ایجاد آن بستگی و اینکه آیا اندازه هماتوم یا تورم و التهاب ناشی از آن باعث میشود که ساختارهای مجاور تحت تأثیر قرار گیرند یا خیر.

علائم شایع التهاب ناشی از هماتوم عبارت‌اند از:

• قرمزی
• حساسیت
• احساس گرما
• درد و تورم
• سردرد
• گیجی
• تشنج (هماتوم زیر سخت ‌شامه‌ای)
• درد پشت
• از دست ن کنترل مثانه یا روده (هماتوم اپیدورال)
• تغییر رنگ
• از بین رفتن ناخن و وجود درد در ناخن
• درد شکم یا پهلو (طحال، کبد یا هماتوم روده‌ای)

درمان هماتوم بستگی به این که کدام اندام یا بافت بدن درگیر شده هسته باشده هست. هماتوم‌های سطح پوست و بافت‌های نرم مانند عضلات را توان با هستراحت، هستفاده از یخ، کمپرس آب سرد و بالا نگه‌ن آن درمان کرد. هستفاده از حرارت را نیز توان لحاظ کرد.

جهت مشاهده مقاله صندلی کوادریسپس چیست؟ معرفی صندلی کوادریسپس کلیک کنید

شایع‌‌ترین علت هماتوم چیست؟

آسیب‌دیدگی شایع‌ترین علت ایجاد هماتوم هست. وقتی افراد به آسیب‌دیدگی فکر ، عموماً حوادث رانندگی، سقوط از بلندی، صدمات وارده به سر، شکستگی هستخوان‌ها و زخم‌های ناشی از تیر خوردن در نظرشان آید. آسیب‌دیدگی بافت ممکن هست در اثر عطسه شده هستید و یا پیچ‌خوردگی غیرمنتظره بازو یا پا نیز ایجاد میشود. هنگاکه رگ خونی آسیب‌دیده هست، خون به بافت اطراف نشت کند. این خون تواند منعقد یا لخته میشود. هرچه میزان خونریزی بیشتر باشده هست، میزان تشکیل لخته (هماتوم) نیز بیشتر میشود.

چه شرایط و داروهایی باعث ایجاد هماتوم شوند؟

• آنوریسم
• داروها: داروهای رقیق‌ه خون یا داروهای ضدانعقاد خون از جمله وارفارین (کومادین)، آسپرین، کلوپیدوگرل(Plavix) ، پراسوگرل (Effient) و ریواروکسابان (Xarelto) که ممکن هست باعث افزایش احتمال خونریزی خودبه‌خود و گسترش هماتوم شوند زیرا بدن نتواند رگ‌های خونی را به‌طور مؤثری ترمیم کند. این امر باعث میشود تا خون به طور مداوم در مناطق آسیب‌دیده نشت کند.
• بیماری‌ها یا شرایطی که ممکن هست تع پلاکت‌ها در جریان خون را کاهش (ترومبوسیتوپنی) یا عملکرد آنها را تحت تأثیر قرار شامل عفونت‌های ویروسی از جمله سرخچه، پاروو ویروس، اوریون، آبله‌مرغان،HIV و هپاتیتC، آنمی آپلهستیک، سرطان در سایر بخش‌های بدن، سوءمصرف الکل به مدت طولانی و کمبوده است ویتامین D که ممکن هست با هماتوم همراه .
• آسیب‌های ارتوپدی: شکستگی‌ها همیشه در محل شکستگی با هماتوم همراه هست. شکستگی در هستخوان‌های بلند مانند ران (هستخوان ران) و بازوی فوقانی (هستخوان بازو) تواند با میزان قابل‌توجهی از خونریزی همراه باشده هست.

سایر شرایطی که باعث ایجاد هماتوم شوند کدام‌اند؟

جهت مشاهده مقاله هر آن چه که باید در مورد الکتروکوتر آزمایشگاهی دانست! کلیک کنید

• شکستگی هستخوان لگن: این شکستگی‌ها نیز توانند باعث خونریزی زیادی شوند زیرا در اثر شکستن هستخوان‌ها میزان زیادی نیرو به آنها وارد میشود و رگ‌ها و شریان‌های مجاور نیز آسیب بینند.
• قاعدگی: در دوران قاعدگی، ممکن هست خون داخل واژن به‌جای آنکه سریعاً خارج میشود در آن قسمت جمع شده هسته و لخته‌های خونی کوچکی تشکیل شوند.
• بارداری: خونریزی واژینال و ایجاد لخته‌های خون یا هماتوم در حین بارداری طبیعی و سریعاً باید به پزشک مراجعه میشود.
• زایمان: ایجاد لخته‌های خون پس از زایمان تقریباً متداول هست.

انواع هماتوم کدام‌اند؟

هماتوم‌ها اغلب بر اساس ناحیه‌ای از بدن که در آن ایجاد شده هسته‌اند توصیف شوند. خطرناک‌ترین هماتوم‌ها مواردی که در داخل جمجمه ایجاد شوند. به‌ دلیل آنکه جمجمه یک محفظه محصور هست، هر چیز اضافه‌ای که این فضا را اشغال کند باعث بالا رفتن فشار داخل جمجمه شده هسته و توانایی عملکرد مغز را مختل کند.

هماتوم اپیدورال و زیر سخت‌ شامه چیست؟

هماتوم اپیدورال به دلیل آسیب‌دیدگی و اغلب در شقیقه رخ دهد، یعنی جایی که شریان میانی وابسته به شامه مخ قرار . خونریزی در فضای اپیدورال، خارج از “سخت‌شامه” که پوشش مغز هست تجمع یابد. به دلیل نحوه وصل شده هستن سخت‌شامه به جمجمه، حتی ایجاد هماتوم‌های کوچک نیز تواند باعث اعمال فشار قابل‌توجه و آسیب مغزی میشود.

جهت مشاهده مقاله انواع ترالی بیمارستانی، راهنمای خرید انواع ترالی بیمارستانی کلیک کنید

هماتوم زیر سخت‌شامه به دلیل آسیب‌دیدگی نیز اتفاق افتد اما معمولاً رگ‌های مغز آسیب بینند. این امر باعث نشت کندتر خون میشود که وارد فضای زیر سخت‌شامه میشود. در فضای زیر سخت‌شامه، جای بیشتری برای تجمع خون پیش از آسیب‌دیدن عملکرد مغز وجود . با افزایش سن، افراد بخشی از بافت‌های مغزی خود را از دست و فضای زیر سخت‌شامه نسبتاً بزرگ‌تر میشود. خونریزی در فضای زیر سخت‌شامه ممکن هست بسیار کند باشده هست و به‌تدریج متوقف میشود و علائم حاد ایجاد نمیشود. این هماتوم‌های “مزمن” زیر سخت‌شامه اغلب به‌طور جزئی در اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) به‌عنوان بخشی از ارزیابی بیمار برای گیجی یا به دلیل اینکه یک حادثه آسیب‌زای دیگر رخ‌ ه هست، یافت شوند. بااین‌حال، هماتوم subdural ممکن هست بزرگ باشده هست و باعث تورم همراه مغز و ممکن هست کشنده باشده هست.

هماتوم داخل مغز و پوست سر چیست؟

هماتوم‌های داخل مغز در بافت خود مغز رخ . این نوع هماتوم ممکن هست به دلیل خونریزی ناشی از فشارخون بالای کنترل نشده هسته، نشت یا پارگی عروق، آسیب‌دیدگی، تومور یا سکته مغزی ایجاد میشود. هماتوم‌های پوست سر در قسمت بیرونی جمجمه ایجاد شوند و اغلب به‌صورت برجستگی روی سر احساس شوند. ازآنجاکه آسیب‌دیدگی در پوست سر و لایه‌هایی از عضلات در خارج از جمجمه ایجاد شده هسته هست، هماتوم پوست سر نتواند به مغز آسیبی برساند.

هماتوم گوش و بینی چیست؟

جهت مشاهده مقاله معرفی انواع تجهیزات سی پی CP با مناسب ترین قیمت کلیک کنید

هماتوم در گوش، در صورتی ممکن هست ایجاد میشود که آسیب‌دیدگی باعث خونریزی در بخش خارجی حلزونی یا ساختار غضروفی گوش میشود. این وضعیت اغلب برای ورزشکارانی مانند بوکسورها و کشتی گیران اتفاق افتد که به آن اصطلاحاً گوش شکسته گویند، در این صورت خون بین لایه‌نازکی از پوست و غضروف جمع میشود. ازآنجاکه غضروف در گوش، خون خود را مستقیماً از پوستی که آن را پوشانده هست دریافت کند، ایجاد هماتوم تواند باعث کاهش جریان خون شده هسته و موجب میشود که قسمت‌هایی از غضروف منقبض‌شده هسته و از بین بروند. این امر منجر به ایجاد تورم در گوش بیرونی و تغییر شکل در آن میشود که “گوش شکسته” نامیده میشود. هماتوم پره بینی با آسیب‌دیدگی بینی ایجاد میشود. این نوع هماتوم ممکن هست در اثر شکستگی بینی به وجود آید. در صورت عدم ‌تشخیص و درمان این مسئله، ممکن غضروف آسیب‌دیده و باعث سوراخ شده هستن پره بینی میشود.

هماتوم درون‌ماهیچه‌ای و زیر ناخن چیست؟

هماتوم درون‌ماهیچه‌ای به دلیل میزان تورم و التهاب تواند بسیار دردناک باشده هست. بعضی از ماهیچه‌ها توسط رشته‌های محکم بافت احاطه‌ شده هسته‌اند. در صورت بروز خونریزی، فشار موجود در این فضا افزایش یابد تا جایی که ممکن هست “سندروم کمپارتمان” ایجاد میشود. در این شرایط، خون‌رسانی به ماهیچه مختل میشود و ممکن هست آن عضله و سایر ساختارها مانند عصب‌ها به‌طور دائم آسیب ببینند. این مورد بیشتر در قسمت پایین ساق پا و ساعد مشاهده میشود. سندرم کمپارتمان همچنین در عارضه شکستگی دیده میشود. درصورتی‌که پزشک مشکوک به وجود این سندروم میشود باید فوراً جراحی و مراقبت‌های پزشکی انجام میشود. درد شده هستید و غیرقابل‌تحمل برای بیمار تواند سرنخی برای تشخیص این سندروم توسط پزشک باشده هست.

هماتوم زیر ناخن در نتیجه‌ی صدمات ناشی از ضربات در ناخن‌های انگشتان دست یا پا ایجاد میشود. در این نوع هماتوم در زیر ناخن، خونریزی اتفاق افتد و ازآنجاکه خون در آن قسمت باقی ماند فشارهای ایجاد شده هسته باعث بروز درد میشود. با ایجاد سوراخ در ناخن و خارج کردن لخته خون توان از فشار ایجاد شده هسته کهست و آسیب‌دیدگی را برطرف کرد. باگذشت زمان، ناخن به‌خودی‌خود میشود.

جهت مشاهده مقاله الکتروکوتر یا الکتروسرجی از مهم‌ترین تجهیزات پزشکی کلیک کنید

هماتوم زیرجلدی و داخل شکمی چیست؟

هماتوم‌های زیر جلدی شامل کبوده استی و خون‌مردگی پوست (اکیموز) . این مسئله به دلیل آسیب‌دیدگی یا صدمات وارده به رگ‌های خونی در سطح زیرپوست ایجاد میشود. افرادی‎که داروهای ضد انعقاد خون مصرف بیشتر مستعد ابتلا به هماتوم زیر جلدی .

درمان هماتوم‌هایی که سایر اعضای بدن را درگیر بستگی به این که چه سیستمی در آن اندام درگیر هست. در این موارد، درمان متناسب با آن وضعیت خاص انجام میشود. هماتوم و خونریزی داخل شکم تواند به دلیل انواع آسیب‌ها یا بیماری‌ها باشده هست. صرف‌نظر از چگونگی ورود خون به شکم، یافته بالینی شامل پریتونیت (التهاب صفاق) یعنی تحریک غشای شکم هست. هماتوم ممکن هست در اندام‌هایی مانند کبد، طحال یا کلیه نیز ایجاد میشود. این مسئله تواند در دیواره‌های روده ازجمله روده کوچک (اثنی عشر، ژژنوم و ایلئوم) یا روده بزرگ (کولون) رخ دهد. هماتوم ممکن هست در فضای غشای شکم به نام پریتون (برون‌شامه روده‌ها) یا پشت صفاق در فضای خلفی (پشت) آن تشکیل میشود.

آیا ممکن هست هماتوم بدون درمان برطرف میشود؟

به‌طورکلی، هماتوم‌های سطحی پوست، هماتوم‌های بافت نرم و ماهیچه‌ها به‌ مرور زمان برطرف شوند. بافت سخت اولیه لخته خون به‌تدریج توسط بدن تجزیه‌شده هسته و به‌صورت اسفنجی و نرم درآید و به مایع تغییر شکل دهد و هماتوم برطرف میشود. ازآنجاکه مواد شیمیایی خون به‌تدریج متابولیزه شوند و هماتوم برطرف میشود، رنگ آن از کبوده استی مایل به آبی به زرد و قهوه‌ای تغییر کند.

بسته به محل ایجاد هماتوم، ممکن هست به دلیل وجود نیروی گرانش، تغییر رنگ به بافت دیگری منتقل میشود. به‌عنوان ‌مثال، هماتوم در پیشانی ممکن هست باعث کبوده استی زیر چشم‌ها میشود و باگذشت زمان درصورتی‌که به نظر رسد رفع شده هسته هست به گردن برسد. در هماتوم داخل جمجمه، اپیدورال، زیر جلدی و داخل مغزی غالباً برای معالجه این آسیب‌دیدگی نیاز به مداخله جراح مغز و اعصاب وجود .

جهت مشاهده مقاله معرفی پارالل بار فیزیوتراپی و کاربردهای آن کلیک کنید

چه موقع برای درمان هماتوم باید به پزشک مراجعه میشود؟

بیشتر هماتوم‌ها به دلیل آسیب‌دیدگی جزئی به وجود آیند و فرد از آسیب‌دیدگی خود آگاه هست و داند چه بخشی از بدنش آسیب‌دیده هست و باتحمل اندکی سختی توان انتظار که بهبوده است یابد. برخی از هماتوم‌ها به دلیل قرار گرفتن در محل‌های خاص ممکن هست جدی‌تر . معمولاً علائم موجود تحت تأثیر نواحی مجاور مناطق آسیب‌دیده ایجاد شوند. در صورت مشاهده شرایط زیر باید مراقبت‌های پزشکی انجام میشود (این لیست جامع ):

• فردی که دچار آسیب‌دیدگی در سر شده هسته هست و علائمی مانند سردرد، سرگیجه، هستفراغ، گفتار مبهم، ضعف عضلانی و تاری دید و یا در بیدار شده هستن دچار مشکل شده هسته هست باید به فوریت‌های پزشکی مراجعه کند.
• افرادی که از داروهای رقیق‌ه خون هستفاده بیشتر در معرض خطر خونریزی حتی در پی صدمات جزئی . این افراد باید حتی در مواجهه با حوادث یا آسیب‌های جزئی نیز از مراقبت‌های پزشکی لازم برخوردار شوند.
•  مشاهده لخته‌های خون در ادرار نیاز به بررسی سریع .

هماتوم چگونه تشخیص ه میشود؟

هماتوم‌های پوستی و بافت‌های نرم مانند عضلات و مفاصل اغلب تنها با معاینه جسمانی تشخیص ه شوند.

جهت مشاهده مقاله معرفی پارالل بار فیزیوتراپی و کاربردهای آن کلیک کنید

برای بیمارانی که علائم خونریزی داخلی را‌دارند، پزشک متخصص تصمیم گیرد که کدام روش تصویربرداری برای ارزیابی وضعیت او مناسب‌تر هست. برای ارزیابی شکستگی هستخوان اشعه X ساده موردنیاز هست. بیمارانی که آسیب‌دیدگی قابل‌توجهی در سر‌ دارند اغلب به اسکن CT نیاز دارند. سونوگرافی روشی مناسب برای آزمایش زنان باردار هست.

درمان هماتوم چیست؟

هماتوم پوست و بافت‌های نرم اغلب با هستراحت، هستفاده از یخ، کمپرس آب سرد، بالا نگه‌ن عضو درمان میشود. برخی از پزشکان متخصص از گرما به‌عنوان یکی دیگر از گزینه‌های درمانی هستفاده . درد ناشی از وجود هماتوم معمولاً به دلیل التهاب اطراف خون جمع شده هسته هست و ممکن هست با داروهای بدون نسخه درمان میشود. انتخاب داروی موردنیاز به‌سلامت عمومی بیمار بستگی . برای آن دسته از بیمارانی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف ، داروی ایبوپروفن به دلیل خطر ایجاد خونریزی در دستگاه گوارش منع مصرف (توصیه نمیشود). بیماران مبتلا به بیماری کبد نباید از داروهای بدون نسخه هستامینوفن هستفاده . اگر فرد به وجود این مسئله شک ، عاقلانه هست که با پزشک متخصص یا داروساز مشورت کند.

تا چه میزان باید هماتوم را جدی گرفت؟

جهت مشاهده مقاله آشنایی با انواع تخت های بیمارستانی کلیک کنید

هماتوم باعث ایجاد تورم و التهاب میشود. این التهاب و تورم غالباً باعث تحریک اندام‌ها و بافت‌های مجاور شده هسته و باعث ایجاد علائم و عوارض هماتوم میشود. یک عارضه شایع در تمام انواع هماتوم‌ها خطر ایجاد عفونت هست. به دلیل آن‌که هماتوم حاوی خون کهنه به‌جامانده در بافت هست، بنابراین در معرض خطر تجمع باکتری‌ها در آن محل هست.

آیا توان از ایجاد هماتوم جلوگیری کرد؟

تصادفات اتفاق افتند و ایجاد هماتوم پس از وقوع آسیب‌دیدگی اجتناب‌ناپذیر هست. بیمارانی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف ، بهتر هست از شرکت در رویهایی که با خطر وقوع صدمات روبرو خودداری . برای بیمارانی که داروی وارفارین مصرف ، باید این اطمینان حاصل میشود که دوز آن مناسب باشده هست تا خون بیش‌ازحد رقیق نمیشود.